Kurs Polskiego Języka Migowego

Kursy Polskiego Języka Migowego /PJM//30h-60h/

cena do 10zł. za 1 godzinę zajęć od słuchacza/

       1 kwietnia 2012 r. weszła w życie uchwalona 28 lipca 2011r. przez Sejm RP ustawa o języku migowym i innych środkach komunikowania się. Dotyczy ona 3 zagadnień: języka migowego, technik wspierania osób głuchoniewidomych oraz innych środków komunikowania się.

 

       Polski Język Migowy został po raz pierwszy zdefiniowany w akcie prawnym jako język naturalny. Potwierdzono, że osoby głuche mają prawo wyboru i używania PJM jako swojego pierwszego, podstawowego języka

Głównym założeniem programu jest:

• doskonalenie u słyszących uczestników szkolenia umiejętności komunikacyjnych przy posługiwaniu się PJM w najbardziej typowych sytuacjach codziennego życia,
• rozwijanie u nich kompetencji metajęzykowej (wiedzy o języku),
• wyposażenie ich w niezbędną wiedzę o Kulturze Głuchych

Cele szczegółowe:

• Przestawienie percepcji na kanał wzrokowo-przestrzenny
• Rozwijanie umiejętności obserwacji
• Rozwijanie zainteresowania przestrzenią
• Zapoznanie z zasadami prowadzenia konwersacji wizualno – testowej
• Rozwijanie umiejętności w stosowaniu regulatorów podczas konwersacji w PJM
• Wprowadzenie podstaw słownictwa migowego – około 200 znaków PJM /100 znaków podstawowych + 100 znaków związanych z tematyką kursu/
• Kształtowanie umiejętności posługiwania się wybranymi znakami alfabetu palcowego i znakami numerycznymi
• Kształtowanie umiejętności budowania różnorodnych wypowiedzi migowych z zastosowaniem gramatyki PJM w konwersacji z osobą g/Głuchą: zdań prostych, pytań, poleceń, zaprzeczeń.
• Rozwijanie umiejętności posługiwania się mimiką i mową ciała jako elementami leksyki i gramatyki PJM
• Kształtowanie umiejętności organizacji przestrzennej w tworzeniu wypowiedzi migowych
• Rozwijanie umiejętności stosowania podstawowych klasyfikatorów w PJM
• Wyposażenie uczestników w podstawową wiedzę o kulturze głuchych, wolną od stereotypów na temat Głuchych i PJM

 

Rozkład materiału nauczania :

I. Podstawy wiedzy o środowisku osób niesłyszących – 1 godz.

• Terminologia związana z głuchotą
• Medyczny i społeczny model głuchoty
• Sposoby porozumiewania się osób g/Głuchych oraz osób słyszących z osobami z dysfunkcją słuchu w rodzinie i w przestrzeni publicznej
• Stereotypy dotyczące osób niesłyszących
• Kultura Głuchych i jej wyróżniki
• Walka g/Głuchych o równouprawnienie i godność

II. Teoria języka migowego – 1 godz.

• Języki migowe głuchych na świecie – historia i stan badań
• Polski Język Migowy (PJM) – historia i stan badań
• Cechy PJM jako języka naturalnego
• PJM versus SJM
• Zasady i elementy gramatyki wizualno-przestrzennej PJM : m.in. klasyfikatory, czasoprzestrzeń migowa, niemanualności, symultaniczność, znaki kierunkowe itp.

III. Jednostki lekcyjne z daktylografii - 6 godz.

• Znaki statyczne.
• Znaki dynamiczne.
• Znaki polskich liter i digrafów.
• Znaki pojęć liczbowych.

IV. Lektorat Polskiego Języka Migowego – 22 godz.

 

Bloki tematyczne:

/ Kazdy blok tematyczny może być modyfikowany w zakresie słownictwa dla konkretnego kursu/

1. Autoprezentacja

CZEŚĆ, DZIEŃ DOBRY, DO WIDZENIA , JA, TY, ON, MY, WY, ONI, GŁUCHY, SŁYSZĄCY, SŁABOSŁYSZĄCY, NIEWIDOMY, GŁUCHO-NIEWIDOMY, MÓWIĆ, PISAĆ, CZYTAĆ, MIGAĆ, JAK, JAK WYGLĄDA, UMIEĆ/ NIE UMIEĆ, ROZUMIEĆ/ NIE ROZUMIEĆ, WIDZIEĆ/NIE WIDZIEĆ, CHCIEĆ/ NIE CHCIEĆ, POTRAFIĆ/NIE POTRAFIĆ, MOŻNA/NIE MOŻNA, KOBIETA, MĘŻCZYZNA, IMIĘ, NAZWISKO, URODZIĆ, GDZIE, TU, TAM [40] /znaki podstawowe/

2. Czas, przestrzeń, miana

CZAS, DZIEŃ, NOC, WIECZÓR, RANO, POPOŁUDNIE, MIESIĄC, ROK, LATA,WIEK, KIEDY,DZIŚ, JUTRO, POJUTRZE, ZA TRZY DNI, WCZORAJ, PRZEDWCZORAJ, TRZY DNI TEMU, CODZIENNIE, BYŁ, BĘDZIE, POTEM, ZARAZ, PRZED, PO, GODZINA, MINUTA, SEKUNDA, PIENIĄDZE, ZŁOTÓWKA, GROSZ, MAŁO, DUŻO, ILE, ŚWIAT, KRAJ, KOLOR, BIAŁY, CZARNY, ŻÓŁTY, NIEBIESKI, ZIELONY, CZERWONY, PROCENT, STOPIEŃ, KILOMETR, WAGA, KILOGRAM, CIEPŁO, ZIMNO, DOWÓD OSOBISTY, PASZPORT, UBEZPIECZENIE,RENTA, EMERyTURA, NIEPEŁNOSPRAWNY/ INWALIDA, ORZECZENIE, GRUPA, UMIARKOWANA [60] /znaki podstawowe/

3. Dom, zajęcia domowe

DOM, MIESZKAĆ,ADRES,ULICA, NUMER, MIESZKAĆ U KOGOŚ, MIEJSCE, MIEJSCOWOŚĆ, MIASTO, WIEŚ,   GMINA, POWIAT, WOJEWÓDZTWO, RAZEM, OSOBNO, BLISKO, DALEKO, MIEĆ, NIE MIEĆ, , POKÓJ, KUCHNIA, ŁAZIENKA, PRZEDPOKÓJ, ŁÓŻKO, MEBLE, SPAĆ, WSTAĆ, LEŻEĆ, GOTOWAĆ, SPRZĄTAĆ, JEŚĆ, KARMIĆ, PIĆ, WODA, GŁODNY, DAĆ, CZYSTO, BAŁAGAN, PORZĄDEK [40]

4. Rodzina, wychowanie, uczucia, emocje

RODZINA, OJCIEC, MATKA, RODZICE, DZIECKO, DZIECI, CÓRKA, SYN, CHŁOPIEC, DZIEWCZYNKA, RODZEŃSTWO, BRAT, SIOSTRA, BABCIA, DZIADEK, KREWNI, OPIEKA, WYCHOWANIE, POMOC, DOBRY,   ZŁY, ŹLE,   KTO, MUSI, KARA, NAGRODA, KOCHAĆ, LUBIĆ, NIE LUBIĆ, PŁAKAĆ, STARY, MŁODY, DOROSŁY, DLACZEGO, GRZECZNY, LENIWY, PROSIĆ, DZIĘKOWAĆ, PRZEPRASZAĆ [40]

5. Nauka, wykształcenie, praca

NAUKA, UCZYĆ, SZKOŁA, PRZEDSZKOLE, KLASA, PODSTAWOWA, ZAWODOWA, ŚREDNIA, STUDIA, POCZĄTEK, KONIEC, PILNY, STARAĆ, ZDAĆ, NIE ZDAĆ, EGZAMIN, DYPLOM, ŚWIADECTWO, ZAWÓD, KURS, WYKSZTAŁCENIE, PRACA, SZEF,SZUKAĆ, CIĘŻKO, LEKKO, TRUDNO, ŁATWO, ZAROBEK, PODANIE,PRZYJĘCIE, ODMOWA, ZGODA, BANK, PRZELEW, KONTO, POŻYCZKA/KREDYT, RATA, ZWROT [40]

6. Wypoczynek, podróże, zabawa

WYPOCZYNEK, WYJAZD, PRZYJAZD, PODRÓŻ, BIURO, SAMOCHÓD, POCIĄG,ROWER, MOTOCYKL , SAMOLOT, MORZE, GÓRY, LAS, RZEKA, DROGO, TANIO, KOLONIE, POLSKA, ZAGRANICA, UWAGA, PASZPORT, DOWÓD OSOBISTY, ZABAWA, BAWIĆ, KINO, TEATR, MUZEUM, KOŚCIÓŁ, ZABYTKI [30]

7. Zdrowie, pomoc społeczna

ZDROWIE, CHOROBA, GORĄCZKA, BADANIE, CZUĆ [SIĘ], KASZEL, KATAR, ZAPALENIE, OPERACJA, GŁOWA, ZAWROTY, GŁOWY, BÓL, SERCE, BRZUCH, GŁOWA, ZAWROTY, WYMIOTOWAĆ, BIEGUNKA, PORADNIA, SZPITAL, POGOTOWIE, WEZWAĆ,LEKARZ, SPECJALISTA, PIELĘGNIARKA, REJESTRACJA, ZWOLNIENIE, SKIEROWANIE, CZEKAĆ, POKAZAĆ, POWOLI, SZYBKO, DŁUGO, KRÓTKO, JUŻ, JESZCZE, POTRZEBA,KREW, MOCZ, PRZEŚWIETLENIE, SŁABY, WYNIK, REHABILITACJA, NIE WOLNO, ZAKAZ, ALERGIA, ZAWAŁ, WYLEW, PARALIŻ, [50]

8. Opieka medyczna

Znaki związane z pielęgnacją chorego, znaki nazw chorób, specjalności, rehabilitacja

ŁÓZKO, PODUSZKA, POŚCIEL, ZMIANA, CZYSTO, BRUDNO, KAŁ, MOCZ, MYCIE, KĄPIEL, UBRANIE, KROPLÓWKA, ZASTRZYK, LEKARSTWA, KROPLE,ANTYBIOTYK,TABLETKI, MAŚĆ, RANA, OPATRUNEK, ZAKAŻENIE, HIGIENA, STERYLNOŚĆ, WÓZEK INWALIDZKI, LASKA, UPADEK, ZŁAMANIE, SPUCHNIĘTE, ZAGOJONE, ROPA, KRWOTOK, NIEPRZYTOMNY, PRZYTOMNY, PAMIĘĆ, DEPRESJA, NERWY, SPOKÓJ, ALKOHOL, NARKOTYK, UPOŚLEDZENIE, MASAŻ, KRĘGOSŁUP, NERKI, SERCE, PŁUCA, PĘCHERZ, BRZUCH, STAWY, OKULISTA, GINEKOLOG, PSYCHOLOG, PSYCHIATRA, [50]

 

Każda jednostka lekcyjna zawierać będzie elementy stałe tj:

• Utrwalanie materiału językowego,
• Ćwiczenia wizualne: spostrzegawczości, pamięci wzrokowo-przestrzennej
• Praktyka językowa – dialogi w PJM
• Komentarz gramatyczny
• Ćwiczenia z gramatyki
• Utrwalanie słownictwa
• Ćwiczenia w parach i w grupach

 

         Każda lekcja PJM opatrzona będzie komentarzem gramatycznym odnoszonym do prezentowanego materiału językowego, zawartego w dialogach i narracjach PJM. Dotyczyć on będzie budowy różnego rodzaju zdań, szyku zdań PJM, niektórych liczebników inkorporowanych, znaków „kulturowych”, sygnałów niemanualnych, klasyfikatorów określających kształty, rozmiary obiektów, ludzi, zwierząt i ich czynności.

            W PJM gramatyczną funkcję pełnią sygnały niemanualne takie jak: ekspresja twarzy, ruchy warg, język ciała. Różne rodzaje mimiki mają znaczenie w tworzeniu różnego typu zdań: twierdzących, pytających, rozkazujących i przeczących. Sygnały niemanualne pełnią także rolę ekspresyjną. Dlatego wykonywane będą z uczestnikami szkolenia ćwiczenia rozwijające umiejętność stosowania sygnałów niemanualnych. Będą to: rozszerzanie i przymknięcie oczu, zmarszczenie nosa, czoła, opuszczenie podbródka, wydęcie i wciągnięcie policzków itd. Uczestnicy kursu uczyć się będą stosowania znaków niemanualnych razem ze znakami migowymi np. MUSIEĆ, SUPER, NIE WOLNO, LUBIĘ.

            W ramach kursu przekazana będzie wiedza o PJM jako wyróżniku polskiej społeczności Głuchych, będącej mniejszością językową, posiadającą swoją odrębną kulturę. Dowodem na jej istnienie jest mi.n. PJM. Prezentowane będą różnice między PJM a językiem polskim, znaki „kulturowe” np. GŁUCHY CZYSTY ORAZ PRZYDOMKI MIGOWE. Zagadnieniu temu poświęcone będą pierwsze zajęcia. Uczestnicy kursu poznają także normy zachowania obowiązujące w komunikacji z Głuchymi.

W trakcie spotkań odbędą się warsztaty, po realizacji bloku tematycznego. Przeznaczone będą na praktyczne ćwiczenia konwersacyjne między uczestnikami kursu pod kierunkiem lektora PJM, prowadzącego szkolenie. Będzie to dobra okazja do zweryfikowania i oceny zdobytych w czasie szkolenia umiejętności w posługiwaniu się językiem migowym.

W czasie warsztatów zadaniem uczestników będzie przeprowadzenie przygotowanych wcześniej scenek sytuacyjnych wyzwalających konwersację w PJM. Lektor będzie pełnił rolę moderatora obserwowanych aktów komunikacyjnych.

 

Oczekiwane umiejętności końcowe uczestnika kursu :

• Posiada podstawową wiedzę o cechach PJM jako języka naturalnego i jako języka Głuchych.
• Zna różnicę między PJM a SJM.
• Zna normy zachowań komunikacyjnych w PJM.
• Ma podstawową wiedzę o kulturze Głuchych.
• Zna alfabet palcowy i znaki liczbowe.
• Zna ok. 200 znaków migowych z zakresu codziennej komunikacji z osobami niesłyszącymi.
• Umie się przedstawić i mówić o innych osobach.
• Stosuje określenia czasowe.
• Umie budować proste wypowiedzi twierdzące, przeczące i pytające z użyciem odpowiedniej mimiki i sygnałów niemanualnych.
• Umie używać podstawowych klasyfikatorów.

 

Pomoce :

- Krótkie filmy z dialogami w PJM na DVD

- Filmy nt. środowiska i Kultury Głuchych

- Plansze z polskim alfabetem palcowym i znakami numerycznymi

 

Literatura :

• Czajkowska – Kisil M. , Klimczewska A. (2007) Rola języka migowego w kształtowaniu tożsamości Głuchych w Polsce W: Woźnicka E. (red.) Tożsamość społeczno – kulturowa Głuchych. Łódź. Polski Związek Głuchych.
• Góral-Półrola J., Zakrzewska S. Pozawerbalne kody komunikacji społecznej. Poetyka języka Głuchych W: red. K. Nikodem „Poetyka gestów. Język – Literatura – Kultura. Bielsko-Biała. 2014
• Tomaszewski P., Bielak M., Rosik P. (2009) Podstawy Polskiego Języka Migowego. Podręcznik do nauki Polskiego Języka Migowego dla kursantów (edycja robocza)
• Tomaszewski P. (2004) Polski Język Migowy – mity i fakty. Poradnik Językowy, 6
• Tomaszewski P., Gałkowski T., Rosik P. (2002) Nauczanie polskiego języka migowego jako obcego języka. Czy osoby słyszące mogą przyswoić język wizualny ?. Czasopismo Psychologiczne, 8.1

 

Wnioski o przyjęcie na kurs można przesyłać drogą elektroniczną na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.